Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΚΟΥ- MIDNIGHT OFFICE-MESONYKTIKON

Π. ΘΕΟΚΛΗΤΟΣ ΜΑΛΕΒΙΤΗΣ Η ακολουθία του Μεσονυκτικού σήμερα θεωρείται ως μια ακολουθία που διεξάγεται κυρίως στα Μοναστήρια και όχι στις ενορίες του κόσμου, όμως, αν την παρακολουθήσουμε στα βήματά της, θα πεισθούμε ότι πρόκειται για μια ακολουθία που έχει πολύ μεγάλη σπουδαιότητα για την καθ’ όλη ζωή ενός προσευχόμενου ανθρώπου. Κατά το Μεσονύκτιο ή μετά από λίγο (μεσονύκτιο στα μοναστήρια του Αγίου Όρους δεν είναι η 12 της νύχτας, όπως στον κοσμικό χρόνο, αλλά η μέση της νύχτας κατά τον Αγιορείτικο χρόνο, ο οποίος υπολογίζεται με τη δύση του ήλιου, δηλαδή το χειμώνα συμπίπτει περίπου η ώρα του Μεσονυκτίου με την κοσμική ώρα) κρούεται το ξύλο του σημάντρου, χτυπά το τάλαντο με λίγα λόγια, σαν την τελευταία σάλπιγγα του Αγγέλου πριν τη Δευτέρα Παρουσία και όλοι οι μοναχοί σηκωνονται από τον ύπνο, σα να σηκωνονται από το θάνατο κατά τη Δευτέρα Παρουσία, άλλωστε τι είναι ο ύπνος παρά κάτι που μοιάζει με έναν μικρό θάνατο του σώματος, αλλά αγρυπνία της ψυχής, οι αρχαίοι μας πρόγονοι μιλούσαν για τους δίδυμους αδελφούς, τον Ύπνο και το Θάνατο, όταν πεθαίνουμε υπνώττει το σώμα αλλά η ψυχή βρίσκεται εν εγρηγόρσει, πηγαίνουν όλοι στην Εκκλησία και μάλιστα στο μπροστινό τμήμα του Ναού, στο νάρθηκα ή Λιτή, όπου περιμένει ο ιερέας. Άλλοι θεολογικοί συμβολισμοί της ακολουθίας του Μεσονυκτικού είναι ότι η ακολουθία αυτή συμβολίζει την μετάθεσή μας από το σκότος της πλάνης και του ύπνου στην κατά Χριστόν ελεύθερη και φωτεινή ζωή, ξυπνούμε από τη νύκτα της αμαρτίας και βλέπουμε το φως το αληθινόν και αρχίζουμε να υμνούμε το Θεό κατά το «ο λαός ο καθήμενος εν σκότει είδε φως μέγα» του προφήτου. Επίσης, ο Χριστός ήρθε στη μέση της νύκτας του σκοτεινού κόσμου της αμαρτίας και έκοψε την ιστορία στα δυο, με το φως που έφερε, αλλά και επειδή μέσης νυκτός θα έρθει ο Νυμφίος, γι’ αυτό και τελούμε την ακολουθία αυτή. Ο ιερέας συμβολίζει το Χριστό και στέκεται στην κλειστή είσοδο του Νάρθηκα προς το Ναό. Ο νάρθηκας συμβολίζει τη γη, ο ναός τον ουρανό και ο ιερέας το Χριστό που ενώνει τον ουρανό και τη γη. Ο ιερέας ευλογεί το Θεό και μετά λέει το Βασιλεύ ουράνιε, επικαλείται δηλαδή το Πανάγιο Πνεύμα να μας καθοδηγήσει και να μας δώσει τη Χάρη του Θεού. Στη συνέχεια ψάλλουν τον ύμνο των Αγγέλων, τον Τρισάγιο και μετά το Παναγία Τριάς, ζητούν το έλεος και δοξολογούνε το Θεό, και στη συνέχεια λένε το Πάτερ ημών, την προσευχή που ο ίδιος ο Κύριός μας υπέδειξε να λέμε στο Θεό. Κατόπιν, λένε τα Δεύτε προσκυνήσωμεν, δείχνοντας ότι δεν είμαστε τίποτε άλλο παρά δούλοι του Θεού και του μοναδικού βασιλιά μας, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ακολουθεί ο ο γνωστός μας πεντηκοστός, το «Ελέησόν με ο Θεός», αλλιώς ο ψαλμός της μετανοίας. Επειδή η Εκκλησία μας θεωρεί πως η ταπείνωση είναι ό,τι χρειάζεται ο άνθρωπος για να σωθεί, βάζει αυτόν ψαλμό που μας μιλά για την συντετριμμένη και τεταπεινωμένη καρδία σχεδόν σε κάθε ακολουθία!Κατόπιν, έρχεται η ανάγνωση του 118ου Ψαλμού, του λεγόμενου Αμώμου (λέγεται έτσι διότι ξεκινά με τη φράση «Μακάριοι οι άμωμοι εν οδώ, οι πορευόμενοι εν νόμω Κυρίου»), ο οποίος φέρνει στη μνήμη μας τη βασιλεία του Θεού, τα κρίματα, τα δικαιώματα, τα μαρτύρια, τα λόγια και τους νόμους του Θεού. Κατόπιν, μετά το Τρισάγιο, περνάμε στο γνωστό μας τροπάριο «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός» και αποτελεί και αυτό το τροπάριο μια υπενθύμιση της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου μας...Στη συνέχεια λέμε 40 φορές το «Κύριε ελέησον». Γιατί αυτός ο αριθμός, θα μπορούσε να ρωτήσει κανείς. Διότι αυτός ο αριθμός συμβολίζει την αποδεκάτωση των ημερών και των ωρών της ζωής μας (περίπου το 1/10 του χρόνου των 365 ημερών ή το 1/10 του σεληνιακού έτους που είναι περίπου 400 μέρες) και έτσι ζητούμε το έλεος του Θεού....μετά λέμε το «Την Τιμιωτέραν των Χερουβείμ», απευθυνόμαστε στην Παναγία μας ως μεσίτρια δική μας προς τον φιλάνθρωπον Θεόν και η ακολουθία κλείνει με την ευχή του Αγίου Μαρδαρίου προς την Αγία Τριάδα «Δέσποτα Θεέ, πάτερ παντοκράτορ, Κύριε Υιέ μονογενές Ιησού Χριστέ και Άγιον Πνεύμα, μία θεότης, μία δύναμις ελέησόν με τον αμαρτωλόν και οις επίστασαι κρίμασι, σώσον με τον ανάξιον δούλον σου, ότι ευλογητός ει εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν», προσευχή που ζητά το έλεός του Θεού.